Cách sử dụng củ bình vôi như thế nào là đúng?

Củ bình vôi là vị thuốc Đông y có nhiều tác dụng cho sức khoẻ được nhiều danh y ghi chép và lưu lại. Tác dụng và cách sử dụng củ bình vôi đúng như thế nào để không bị ngộ độc? Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ đến bạn về dược liệu dân gian này.

Củ bình vôi có công dụng gì?

Củ bình vôi (củ trộn, củ tự nhiên, ngải tượng,…) có dạng thân hình phình to ra trông rất giống với bình đựng vôi trắng thời xưa của ông bà. Củ bình vôi được thu hái quanh năm, có lớp ngoài màu nâu đen, nếm thử thấy có vị đắng, ruột bên trong có thể có màu: trắng xám, đỏ, hoặc vàng.

Loài thảo dược này có các thành phần hoá học như: hoạt chất alcaloid (rễ bình vôi), roemerin, cycleanin, stepharin, cepharanthin, L-tetrahydropalmatin (hay còn gọi là Rotundin). Các chất này có công dụng hỗ trợ điều trị một số bệnh lý như sau:

• Củ bình vôi có tác dụng an thần, hạ huyết áp, trị tình trạng suy nhược cơ thể, duy trì giấc ngủ ổn định.
• Điều hoà hệ thần kinh, cải thiện chứng mất ngủ, giúp người dùng dễ ngủ hơn, ngủ sâu hơn và nâng cao chất lượng giấc ngủ.
• Ngăn ngừa hội chứng rối loạn tiêu hoá hiệu quả.
• Cải thiện các triệu chứng bệnh gút (gout), đau dạ dày.
• Trị viêm họng, viêm nhiễm đường hô hấp, viêm phế quản.
• Kết hợp với dược liệu khác (sa tiền tử, dạ cẩm, khổ sâm,…) có thể hỗ trợ điều trị viêm loét dạ dày tá tràng.

Xem thêm: Củ bình vôi – Dược liệu quý với các bài thuốc chữa bệnh tuyệt vời của người Việt

Cách chế biến củ bình vôi làm thuốc

Cách sử dụng củ bình vôi làm thuốc rất đơn giản với 2 phương pháp chính là ngâm rượu hoặc tán bột. Cụ thể như sau:

Củ bình vôi ngâm rượu

Cách làm củ bình vôi ngâm rượu được thực hiện như sau:

• Cạo sạch lớp vỏ bên ngoài của củ bình vôi và đem đi rửa sạch.
• Tiến hành thái lát mỏng và phơi khô cẩn thận.
• Củ bình vôi thái lát sau khi phơi khô thì bỏ vào lọ thuỷ tinh.
• Đổ rượu trắng (40 độ) vào bình với tỷ lệ 1:5 (có nghĩa là cứ 1kg củ bình vôi sẽ tương đương với 5l rượu).
• Thời gian ngâm kéo dài khoảng 20 ngày là đã có thể sử dụng.
• Cách sử dụng củ bình vôi ngâm rượu đúng là khoảng 20 – 30ml rượu và kiên trì uống khoảng 2 – 3 lần/ngày. Mỗi lần chỉ nên sử dụng khoảng 30ml/chén.

Sử dụng củ bình vôi làm bột thuốc

Cách chế biến củ bình vôi làm bột thuốc rất đơn giản. Củ bình vôi mang đi cạo sạch vỏ, rửa cho sạch bụi bẩn, thái lát mỏng và phơi khô vài lần dưới nắng (tương tự như khi bào chế củ bình vôi ngâm rượu).

Các lát củ bình vôi sau khi được phơi khô thì tiến hành nghiền/tán thành bột mịn. Lượng bột thu được bảo quản trong lọ sạch và đặt ở nơi khô thoáng để tránh trình trạng nấm mốc có thể xảy ra. Mỗi lần sử dụng lấy khoảng 3 – 6g bột để pha với nước uống mỗi ngày.

Trong trường hợp không có củ bình vôi tươi, bạn hoàn toàn có thể mua loại củ khô thái lát sẵn tại các tiệm thuốc Bắc, nhà thuốc Y học cổ truyền,… Cần mua tại các địa chỉ uy tín, sản phẩm rõ nguồn gốc xuất xứ để mua củ bình vôi được chế biến đúng.

Các cách sử dụng củ bình vôi phổ biến

Cách dùng củ bình vôi hỗ trợ điều trị bệnh đau dạ dày

Lấy 10 – 20g bột củ bình vôi pha với nước đun sôi, uống trước các bữa ăn khoảng 20 phút. Nên duy trì uống 2 lần/ngày sẽ thấy trình trạng đau dạ dày được thuyên giảm nhanh chóng.

Cách sử dụng củ bình vôi hỗ trợ điều trị bệnh gút

Cách dùng củ bình vôi cho người bệnh gút rất đơn giản. Có thể sử dụng củ khô thái lát hoặc tán bột đều được. Lấy 2,5g bột củ bình vôi pha với nước đun sôi để nguội hoặc 20g củ khô thái lát sắc với nước uống. Sau khi sử dụng đều đặn, người bệnh sẽ nhanh chóng nhận thấy các triệu chứng đau nhức và sưng đỏ ở các khớp được cải thiện đáng kể.

Củ bình vôi trị mất ngủ

Cách sử dụng củ bình vôi chữa mất ngủ như sau: 

• Nấu nước uống: pha 3 – 6g bột với nước đun sôi uống hàng ngày. Ngoài ra, có thể kết hợp củ bình vôi khô với thảo dược khác như lá vông, cây lạc tiên nấu thành nước uống sẽ giúp bạn lấy lại giấc ngủ ngon hiệu quả.
• Ngâm rượu: ngâm 1kg củ bình vôi khô với 5 lít rượu trong khoảng 20 ngày. Mỗi ngày uống 1 ly vào buổi tối trước khi ngủ giúp bạn dễ ngủ và ngủ sâu giấc hơn.

Cách sử dụng củ bình vôi trị rối loạn tiêu hoá

Củ bình vôi có khả năng chống lại sự xâm hại của vi khuẩn tới dạ dày, đồng thời thúc đẩy sự co bóp giúp hệ tiêu hoá được ổn định. Với trẻ em, sử dụng 2 – 5g bột uống với nước đun sôi. Người lớn dùng 3 – 6g bột pha với nước hoặc ngâm rượu uống sau bữa ăn sẽ giúp hệ tiêu hoá hoạt động tốt hơn.

Cách sử dụng củ bình vôi này sẽ giúp bạn hạn chế được tình trạng khó tiêu, chướng bụng, đầy hơi và cải thiện hệ tiêu hoá khoẻ mạnh hơn.

Củ bình vôi chữa suy nhược thần kinh

Để điều trị suy nhược thần kinh, bạn có thể dùng 12g củ bình vôi, 12g viễn chí, 12g thiên ma, 12g câu đằng sắc lấy nước uống hàng ngày. Ngoài ra, để hạn chế tình trạng căng thẳng, bạn có thể kết hợp 12g củ bình vôi, 6g cam thảo, 12g lạc tiên, 12g vông nem, 6g liên tâm sắc uống cũng cho hiệu quả tích cực.

Cách sử dụng củ bình vôi điều trị các bệnh lý khác

Trong các bài thuốc Y học cổ truyền, củ bình vôi khi dùng chung với sa tiền sử, khổ sâm, dạ cẩm có thể hỗ trợ điều trị viêm loét dạ dày tá tràng rất tốt. Trong trường hợp bạn cần trị viêm phế quản, viêm đường hô hấp thì cần sắc các vị thuốc củ bình vôi, cát cánh, huyền sâm mỗi loại 12g sẽ thấy tình trạng bệnh thuyên giảm.

Trên đây là một số cách sử dụng củ bình vôi thường được dùng trong các bài thuốc dân gian. Củ bình vôi mang lại nhiều lợi ích đối với sức khoẻ, nhưng bạn vẫn cần thường xuyên theo dõi tình trạng của bản thân, không uống quá liều để tránh gặp tác dụng không mong muốn. Trong củ bình vôi có 1 lượng nhỏ độc tố nên bạn không nên tự ý sử dụng thảo dược này. Cần hỏi ý kiến bác sĩ để được tư vấn cách dùng và liều lượng chính xác để đạt hiệu quả điều trị tốt nhất.