Mất ngủ hiện nay là một căn bệnh phổ biến hiện nay không chỉ với người cao tuổi mà người trẻ cũng gặp khá nhiều. Việc lạm dụng các loại thuốc ngủ, thuốc an thần gây nhiều hậu quả xấu cho sức khỏe. Cây lạc tiên – “lạc vào nơi tiên cảnh” – được biết đến là một loại thảo mộc an toàn, lành tính với tác dụng cải thiện chứng mất ngủ rất tốt. Vậy cây lạc tiên là gì? Có tác dụng gì với sức khỏe? Thực hư ra sao chúng ta cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
1, Cây lạc tiên là gì? Tổng quan về lạc tiên (cây chùm bao)
Cây lạc tiên hay còn gọi là cây chùm bao, cây nhãn lồng (Nam Bộ) là một loại dây leo, mọc hoang ở khắp nơi tại nước ta. Các thông tin về thảo dược này như sau:
Tên cây thuốc: Lạc tiên
Tên khác: Tây phiên liên, dây bầu đường, dây chùm bao, nhãn lồng,…
Tên khoa học của cây: Passiflora foetida L,
Thuộc họ Lạc tiên: Passifloraceae
1.1. Hình ảnh cây lạc tiên
Chùm bao thuộc loại dây leo, thân mềm, trên có rất nhiều lông mềm
Lá cây lạc tiên
Lá mềm, mọc so le, có hình tim, dài khoảng 6 – 10cm, rộng khoảng 5 – 8cm. Mép lá lượn sóng, xẻ sâu thành 3 thùy, có lông mịn. Cuống dài, đầu tua cuốn thành lò xo.
Hoa cây lạc tiên
Hoa màu trắng, mọc đơn độc, 5 cánh màu trắng hay màu tím nhạt. có rất nhiều cánh nhỏ, nhụy vàng pha chút màu tím. Tràng hoa có hình sợi, có khoảng 30 đến 50 sợi trong những tràng. Mùa hoa là vào tháng 4 đến tháng 5 hàng năm.
Quả cây lạc tiên
Hình trứng, dài khoảng 2-3cm, được bao bởi lá bắc tồn tại bên ngoài trông giống như cái đèn lồng. Khi chín quả màu vàng, bên trong chứa nhiều hạt mọng, vị ngọt, thơm, ăn được. Mùa quả là tháng 5 đến tháng 7.
1.2. Cây lạc tiên mọc ở đâu?
Chùm bao là loại thảo dược có nguồn gốc từ Mexico, Nam Mỹ, Trung Mỹ và vùng Caribe.
Ở nước ta, cây có thể được tìm thấy ở ven đường, trong rừng hoặc trên các vùng núi cao. Trước đây, cây mọc hoang ở khắp nơi tại nước ta, trẻ con thường hái quả ăn. Nhưng do được phát hiện có tác dụng tốt, nhu cầu sử dụng tăng cao nhiều nơi đã tiến hành nhân giống và nuôi trồng quy mô lớn loại dược liệu này.
1.3. Cách trồng cây lạc tiên như thế nào?
Lạc tiên được nhân giống bằng hạt, bằng cành giâm hoặc áp cành. Là loại cây dễ sống không đòi hỏi đặc biệt về đất, có thể trồng trên đất cát, đất xấu tuy nhiên cây phát triển tốt hơn trên đất nhiều màu, sâu và thoát nước.
- Lấy hạt đem rửa sạch, hong khô nơi râm mát rồi đem gieo. Sau 2 đến 3 tuần cây sẽ nảy mầm.
- Cành đem giâm phải là cành bánh tẻ của cây trưởng thành. Nên chặt thành đoạn có từ 3 mắt trở xuống, trồng thẳng hoặc giâm cho ra rễ. Thời gian tốt nhất để giâm cành là vào mùa xuân.
Để phát triển cây cần đủ ánh sáng, bạn nên chú ý tỉa bớt cành lá, tránh để quá rậm rạp.
Xem thêm: Dây thìa canh
1.4. Thu hái và chế biến lạc tiên
Hầu hết các bộ phận của cây lạc tiên đều có thể sử dụng. Với mục đích làm thuốc thì sử dụng thân, lá, hoa và quả, riêng phần rễ (củ) không được sử dụng.
- Thu hái: Có thể thu hái quanh năm nhưng tốt nhất là thu hái vào mùa xuân hay mùa hạ. Tiến hành thu hái toàn cây trừ rễ.
- Chế biến: Chùm bao không cần chế biến gì đặc biệt. Sau khi thu hái, làm sạch, chia thành các đoạn nhỏ, có thể dùng tươi hoặc phơi, sấy khô để dùng dần.
2, Cây lạc tiên có tác dụng gì với sức khỏe?
Nhiều người thắc mắc rằng “Uống cây lạc tiên nhiều có tốt không?” Sau đây Nông Dược Yên Bái sẽ phân tích kỹ công dụng của cây lạc tiên theo góc nhìn y học cổ truyền lẫn y học hiện đại.
2.1. Theo y học cổ truyền
Lạc tiên có vị ngọt, hơi đắng, tính mát; quy kinh tâm, can
Tác dụng: tiêu viêm, lợi tiểu, an thần, thanh nhiệt, chỉ thống. Dùng để trị mất ngủ, ngủ hay mơ, suy nhược thần kinh, tim hồi hộp. Thường sử dụng từ 20 – 40g lạc tiên dạng thuốc sắc.
2.2. Y học hiện đại
Các nghiên cứu khoa học chỉ ra rằng trong dây chùm bao có chứa 3 thành phần hoạt chất chính, có nhiều tác dụng đó là: Alkaloid, Saponin và Flavonoid. Ngoài ra còn có chất xơ; các vitamin A, C; một số loại đừng như glucose, fructose; một số loại acid hữu cơ; protein; muối khoáng; hermalin; vitexin…
Nhờ đó dịch chiết lạc tiên có tác dụng đối hỗ trợ điều trị đối với một số bệnh như bệnh ngoài da, ho hen phế quản, chứng mất ngủ… Các tác dụng này đã được kiểm chứng qua nhiều nghiên cứu khoa học trên thế giới.
3. Cây lạc tiên chữa bệnh gì? Bài thuốc hay sử dụng dây chùm bao
3.1. Lạc tiên chữa mất ngủ
Mỗi lần 100 – 200g phần ngọn và lá non của lạc tiên, nấu canh ăn, giúp có giấc ngủ ngon; hoặc 20 – 40g lạc tiên khô, sắc uống; hoặc lạc tiên, lá vông, lá dâu, lá sen, mỗi loại 20g, tâm sen 4g. Sắc uống, ngày một thang.
3.2. Trị tim hồi hộp, loạn nhịp, lo âu, đau đầu, choáng váng
Lạc tiên nấu thành cao lỏng (1:1), có thể thêm ít đường để dễ uống, mỗi lần dùng 50-100 ml, 2-3 lần/ngày, sau bữa ăn và trước khi đi ngủ.
3.3. Cây lạc tiên tắm cho bé
Ngoài ra dùng nước dây lá lạc tiên để tắm rửa còn có thể trị viêm da, ghẻ ngứa. Ở Ấn Độ, người ta còn sử dụng nước sắc lá lạc tiên để trị hen suyễn, thiếu máu.
Lạc tiên có tác dụng tiêu viêm, thanh nhiệt trị viêm da, ghẻ ngứa lại an toàn. Vì vậy các mẹ có thể sử dụng nước cây lạc tiên tắm cho bé, ngay cả người lớn sử dụng cũng rất tốt. Trước khi sử dụng các mẹ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để có hiệu quả và an toàn nhé.
3.4. Tác dụng của lạc tiên với bà bầu
Bà bầu ăn cây lạc tiên được không? Hay cây lạc tiên có giúp lợi sữa sau sinh không?
Phụ nữ mang thai là đối tượng rất nhạy cảm. Giai đoạn này, người mẹ thường xuyên cảm thấy stress, mệt mỏi có thể dẫn tới thiếu ngủ nhưng lại phải tuyệt đối hạn chế sử dụng các loại thuốc vì có thể ảnh hưởng tới thai nhi.
Trường hợp này, mẹ bầu có thể sử dụng thảo mộc cây cỏ lành tính để cải thiện giấc ngủ của mình. Và lạc tiên là một lựa chọn an toàn, hiệu quả. Có thể nấu canh ăn hoặc sắc nước uống như đã nói ở trên. Mẹ hãy tham khảo kỹ trước khi sử dụng nhé.
Tin liên quan
- Cao gắm là gì? Bật mí toàn bộ thông tin về “sản phẩm vàng” trong cải thiện Gout
- Dây gắm – “thảo dược quý” của núi rừng ban tặng
- Tác dụng của dây thìa canh – “Thảo dược quý” của thiên nhiên
- Giảo cổ lam (Cỏ trường sinh) – thảo dược diệu kỳ với sức khỏe
- Tổng hợp các biến chứng tiểu đường nguy hiểm nhất – bạn có biết?
- Top 08 bài thuốc dân gian chữa tiểu đường tốt nhất hiện nay
- Chế độ ăn cho người tiểu đường tốt nhất năm 2021
4, Cách sử dụng lạc tiên hiệu quả
Lạc tiên có thể được sử dụng theo nhiều cách khác nhau:
4.1. Chế biến món ăn
Ngọn và lá non lạc tiên tươi dùng để luộc, xào hoặc nấu canh.
4.2. Hãm trà
Dùng lạc tiên khô đem rửa sạch sau đó hãm bằng nước sôi 20 phút là sử dụng được. Có thể sử dụng thay nước uống hàng ngày.
4.3. Thuốc sắc
Dùng để chữa bệnh, có thể phối hợp với các dược liệu khác.
4.4. Quả lạc tiên ngâm rượu
Quả lạc tiên tươi hoặc khô rửa sạch, để ráo nước rồi cho vào bình ngâm rượu. Sử dụng rượu nếp trắng ngon trên 40 độ, ngâm khoảng 100 ngày là có thể sử dụng. Nên ngâm với tỷ lệ 1kg dược liệu: 5 lít rượu.
4.5. Nấu cao
Nấu thành cao sệt để dùng dần. Mỗi lần dùng 1 lượng nhỏ pha với nước ấm. Cao lạc tiên có mùi thơm đặc trưng và dễ uống.
4.6. Tán bột
Lạc tiên khô có thể đem sao vàng, tán bột để dễ bảo quản và sử dụng lâu dài.
5, Cây lạc tiên có tác dụng phụ không? Hay cây lạc tiên có độc không?
Bất kỳ một dược liệu hay thuốc tây nào khi sử dụng quá liều đều sẽ gây ra các tác dụng phụ có hại cho sức khỏe của con người dù nó có lành tính và an toàn đến mức nào đi chăng nữa. Và lạc tiên cũng không ngoại lệ. Các tác dụng phụ có thể gặp khi sử dụng lạc tiên như:
- Cảm thấy lo lắng, bồn chồn và mệt mỏi, tinh thần không được tỉnh táo.
- Các hoạt động của cơ thể bị rối loạn có thể gặp triệu chứng tim đập nhanh và nôn nao.
- Hoặc có trường hợp thì buồn ngủ rất nhiều.
Các bạn cần chú ý tới liều lượng khi sử dụng lạc tiên để đảm bảo an toàn và hiệu quả nhé.
6, Cây lạc tiên mua ở đâu?
Bạn có thể mua lạc tiên khô ở các cửa hàng thuốc Đông y uy tín để đảm bảo an toàn và đúng dược liệu. Giá cả dao động tùy từng nơi. Lạc tiên tươi có thể mua được ở các chợ có bán hoặc có thể tự trồng rất đơn giản.
Như vậy bài viết trên đây đã tổng quan toàn bộ thông tin về cây lạc tiên về vị thuốc, công dụng cũng như cách dùng đặc biệt trong bệnh mất ngủ. Còn bất kỳ thắc mắc nào quý độc giả hãy liên hệ ngay tới hotline dưới đây để được giải đáp thắc mắc nhé!
Tài liệu tham khảo:-> Cây lạc tiên chữa mất ngủ
Nếu bạn thấy bài viết hay đừng quên Like và Share để lan tỏa tới mọi người nhé. Cảm ơn bạn nhiều.