Dọc mùng – Món ăn vừa có giá trị dinh dưỡng vừa có lợi cho sức khỏe

Dọc mùng là món ăn quen thuộc trong bữa cơm gia đình của người dân Việt Nam vừa đem lại giá trị dinh dưỡng vừa có nhiều tác dụng đối với sức khỏe con người. Vậy chúng ta cùng nhau tìm hiểu về rau dọc mùng cũng như các tác dụng và cách chế biến nó nhé.

Tìm hiểu về dọc mùng

Dọc mùng là gì?

Dọc mùng có tên khoa học là Colocasia gigantea, thuộc họ ráy. Ngoài ra nó còn có tên gọi khác là rọc mùng và trong miền Nam người ta hay gọi là ráy dọc mùng hay bạc hà.

Dọc mùng được trồng phổ biến ở các vùng nhiệt đới châu Á rồi lan rộng đến các miền đông bắc Úc. Đây là loại cây sống lâu năm, thân thảo, có cuống lá dày, xốp và mọng nước. Lá dọc mùng có hình trái tim, bản to và ở giữa có gân lá chạy theo chiều dọc. Rễ cây dạng củ, phình to ở dưới. Hoa dọc mùng thường nở vào mùa xuân sang mùa hè, mọc ở gốc thỏi. Hoa đực có dạng thỏi, bao choàng và mọc trên ngọn dò. Quả mọc dùng có màu đỏ và dạng hình trứng.

Thành phần dinh dưỡng

Trong dọc mùng có các thành phần như:

• Các acid hữu cơ như citric, succinin,oxalic, malic,…
• Chất đường hữu cơ như glucose, fructose,,…
• Các hợp chất như iso triglochin, triglochin, beta-lectin.

Trong 100g lá dọc mùng chứa

• Năng lượng: 14 Kcal
• Nước: 95 gam
• Carbohydrate: 23 gam
• Protein: 2,2, gam
• Chất xơ: 0,5 gam
• Các loại vitamin như  vitamin C 17mg, vitamin PP 0,02 mg, vitamin B1 0,012 mg, vitamin E 2 mg, vitamin B2 0,03 mg.
• Các loại khoáng chất như photpho 25mg, canxi 38 mg, magie 52mg, photpho 25mg, đồng 0,03mg, sắt 0,8mg, kẽm 1,6mg.

Tác dụng của dọc mùng

Dọc mùng giúp ức chế hoạt động của các gốc tự do

Gốc tự do là thành phần nguyên nhân gây ra các bệnh về gout, bệnh tim, viêm khớp và ung thư. Các gốc tự do hình thành và tích tụ trong quá trình tiếp xúc với các tia phóng xạ, khói bụi, khói thuốc lá hay phân hủy thực phẩm. Ngoài ra, trong dọc mùng có chứa các vitamin C giúp ngăn ngừa những tổn thương do gốc tự do gây ra.

Dọc mùng giúp cân bằng nội tiết tố

Trong dọc mùng chứa thành phần kẽm giúp tăng cường sức khỏe nội tiết tố, kích thích hệ sinh dục nữ và liên quan đến việc giải phóng và tạo trứng.

Nó có vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất hormone cũng như hormone testosterone tự nhiên.Bên cạnh đó, kẽm cần thiết để sản xuất progesterone và  estrogen để hỗ trợ sinh sản. Việc thừa hay thiếu estrogen có thể dẫn đến sự thay đổi kinh nguyệt hay tâm trạng.

Dọc mùng giúp cải thiện chứng mất ngủ

Các nghiên cứu đã đưa ra rằng giấc ngủ được tốt với hiệu quả hơn nhờ bổ sung lượng magie. Trong dọc mùng chứa magie giúp người bệnh ngon giấc hơn, ngoài ra sẽ có nguy cơ mất ngủ cao nếu cơ thể tiêu thụ lượng magie thấp.

Dọc mùng giúp tim mạch khỏe mạnh hơn

Magie không chỉ giúp làm ngon giấc hơn mà còn ngăn chặn những tổn thương tim và rối loạn nhịp tim. Khi cơ thể thiếu magie sẽ dễ làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch và dễ gây tử vong. Vì thế, ta nên bổ sung dọc mùng vào thực đơn bữa ăn hằng ngày nhé.

Dọc mùng giúp hạn chế các bệnh về mắt

Trong dọc mùng chứa hàm lượng vitamin A và E cần thiết cho mắt, ở người cao tuổi thường gặp bệnh thoái hóa điểm vàng.

Các món ăn ngon từ dọc mùng

Dọc mùng xào thịt bò

Chuẩn bị nguyên liệu

• Dọc mùng: 3 nhánh
• Thịt bò: 400 gam
• Hành lá, hành tây
• Dầu ăn, nước tương.
• Gia vị thông dụng

Cách thực hiện

• Ta rửa sạch thịt bò, cắt thành những miếng vừa ăn và ướp với gia vị rồi để khoảng 10 phút để thịt bò thấm đều gia vị.
• Ta lột bỏ vỏ hành tây, rửa và cắt múi cau, hành lá rửa sạch và cắt nhỏ.
• Ta tước vỏ dọc mùng, cắt thành từng miếng vừa ăn. Sau đó ngâm dọc mùng với nước muối loãng 15 phút rồi rửa lại với nước sạch, để ráo nước.
• Cho 1/2 thìa cà phê dầu ăn vào chảo, đun nóng lên và thêm thịt bò.
• Ta xào với lửa lớn cho đến khi thịt bò chín thì gắp ra đĩa.
• Tiếp đó thêm hành tây + dọc mùng vào chảo, đảo đều tay trong 5 phút thì cho thịt bò vào xào lại.
• Cuối cùng ta xào thêm khoảng 2 phút nữa rồi nêm nếm vừa ăn, thêm hành lá cắt nhỏ, hạt tiêu xay.

Dọc mùng muối 

Chuẩn bị nguyên liệu

• Dọc mùng: 3 – 4 nhánh
• Nước vo gạo
• Giá đỗ
• Các loại gia vị: Tỏi, ớt, lá chanh, đường và muối hạt.
• Lọ hay hũ thủy tinh để đựng

Cách làm dọc mùng muối dưa

• Ta phơi héo dọc mùng ở chỗ râm mát hoặc đem phơi. Sau đó ta cắt thành từng khúc vừa ăn rồi ngâm với nước muối loãng khoảng 30 phút để không bị ngứa.
• Ta rửa sạch 2 – 3 lần bằng nước sạch, để ráo nước rồi thêm 1-2 thìa muối sau đó bóp đều bằng găng tay.  
• Lấy phần trong nước vo gạo cho vào nồi + 1 thìa muối hạt + 1 thìa đường, khuấy tan và đun sôi.
• Ta tắt bếp rồi để nước nguội hoàn toàn, sau đó ta vắt bớt nước muối và cho dọc mùng vào lọ, thêm nước vo gạo ngập lọ rồi dùng vật nặng đè lên trên.
• Cuối cùng là đậy nắp và đặt ở nơi thoáng mát trong 3 – 4 ngày đến khi mùng bị chua và có màu hơi vàng.

Canh cá dọc mùng

Đây là món ăn rất quen thuộc với người dân Việt Nam không chỉ bởi hương vị thơm ngon mà nguyên liệu, cách làm vô cùng đơn giản.

Chuẩn bị nguyên liệu

• 500 gam cá 
• 200 gam dọc mùng
• 100 gam cà chua
• 30 gam sấu, chanh 
• Hành lá, mùi tàu và gia vị.

Cách nấu canh dọc mùng

• Ta làm sạch cá bằng cách đánh sạch vảy, bỏ mang, ruột và chia thành từng khúc vừa ăn.
• Ta tước vỏ dọc mùng, cắt khúc thành 3 – 4 cm, ngâm trong nước muối 15 phút rồi rửa sạch lại với nước.
• Ta thái cà chua hình múi cau và gọt vỏ sấu, còn nếu dùng me có thể ngâm với nước nóng, cắt nhỏ hành lá, mùi tàu.
• Ta đun nóng dầu ăn, phi hành và cà chua, thêm chút hạt nêm và muối rồi thêm nước và bắt đầu đun sôi.
• Khi nước sôi, ta cho cá vào nấu chín rồi nêm nếm lại gia vị cho vừa ăn.
• Cuối cùng, ta thêm dọc mùng và đun sôi, ta thêm chút hành lá để tăng thêm hương vị trước khi tắt bếp.

Như vậy là bạn đã có một món canh chua cá ngon trong bữa ăn gia đình.

Các món ăn khác 

• Dọc mùng nấu canh chua
• Dọc mùng nấu xương

Cách xử lý khi bị ngứa do ăn dọc mùng

Tuy dọc mùng được sử dụng trong bữa ăn hằng ngày nhưng với người cơ địa dị ứng thì sẽ có thể bị ngứa họng, nôn mửa,… thậm chí nguy hiểm đến tính mạng khi ăn. Với những trường hợp nặng ta cần đưa bệnh nhân đến các cơ sở y tế gần nhất để cấp cứu. Còn với trường hợp nhẹ, ta có thể xử lý theo một số cách sau:

• Súc miệng và họng nhiều lần bằng cách sử dụng nước muối ấm.
• Uống nhiều nước để rửa trôi các chất gây ngứa và làm giảm triệu chứng ngứa đang gặp phải.
• Uống các thuốc chống dị ứng: thuốc kháng histamin (desloratadin, loratadin,…)

Người bệnh gout có nên ăn dọc mùng không?

Tuy dọc mùng đem lại sức khỏe cho con người nhưng những người mắc bệnh gout hay viêm khớp thì không nên sử dụng thực phẩm này. Nguyên do là khi ăn dọc mùng, đặc biệt là canh dọc mùng nấu cá sẽ làm tăng lượng  acid uric trong máu.

Nghiên cứu cho thấy số người ăn canh chua không có dọc mùng thì tỉ lệ tăng acid uric khoảng 15% còn 70% số người ăn canh chua có dọc mùng thì xuất hiện các triệu chứng của bệnh gout như sưng, nóng, đỏ, đau,..

Vì thế để tránh bệnh trở nên trầm trọng hơn thì những người viêm khớp hay mắc bệnh gout không nên ăn dọc mùng.

Như vậy, bài viết trên đã cung cấp cho chúng ta một cách đầy đủ về những công dụng cũng như món ăn ngon từ dọc mùng. Hy vọng những thông tin này sẽ giúp ích được cho bạn và mọi người xung quanh.