Hà thủ ô đỏ – Những tác dụng chữa bệnh thần kỳ của vị dược liệu này

Hà thủ ô đỏ là một dược liệu quý trong nền y học Việt Nam, có nhiều tác dụng đối với sức khỏe con người như bổ máu, an thần, chữa sốt rét, nhuận tràng,… Vậy hà thủ ô đỏ là gì,  những đặc điểm nào làm nên tác dụng của hà thủ ô đỏ ? Bạn hãy cùng chúng tôi cùng nhau tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!

Mô tả về hà thủ ô đỏ

Tên gọi

Tên gọi khác :  Dạ giao đằng, má ỏn, khua lình,…

Tên khoa học: Fallopia multiflora

Tên Tiếng Anh: Fo-ti 

Đặc điểm hà thủ ô đỏ

Hà thủ ô đỏ là một loại cây sống lâu năm dạng thân leo, có thân cây màu xanh tía, nhẵn và mọc xoắn vào nhau. Cây có vân và rễ cây phồng thành củ. Lá có cuống dài và mọc so le, có hình tim. Lá dài từ 4-8cm và rộng từ 2,5-5cm, cả hai mặt đều nhẵn và mép lá hơi lượn sóng. Hoa hà thủ ô đỏ nhỏ, đường kính 2 mm, có 8 nhụy với đầu nhụy là hình mào gà.

Cây hà thủ ô đỏ tập trung chủ yếu ở Sơn La, Lai Châu, Hà Giang và Lào Cai, mọc hoang ở các tỉnh miền núi từ Nghệ An trở ra. Bên cạnh đó, ngày nay hà thủ ô đỏ được trồng nhiều ở phía Nam và phía Bắc như Phú Yên, Bình Định và Lâm Đồng.

Thành phần hóa học 

Trong hà thủ ô đỏ chứa 1,7% anthraglycosid là các emodin, physcion, rhein, chrysophanol. Ngoài ra, hà thủ ô đỏ còn chứa 1,1% protid, 45,2% tinh bột, 3,1% lipid, 4,5% chất vô cơ, 26,45g các chất tan trong nước, lecitin, rhaponticin. 

Tác dụng của hà thủ ô đỏ

Hà thủ ô đỏ giúp tóc đen hơn và trị tóc bạc sớm

Tóc và râu có mối quan hệ mật thiết với thận ra máu, nếu như thận yếu và máu xấu sẽ dẫn đến tóc nhanh bạc và nếu không nuôi dưỡng tốt thì tóc sẽ bị gãy rụng. Vì thế mà hà thủ ô đỏ giúp bồi bổ máu, bổ gan thận, làm tóc thêm đen và mượt hơn. Đây không phải là thuốc nhuộm tóc hay thuốc hóa dược nên không thể có tác dụng nhanh được nên ta cần phải kiên trì dùng từ 3 đến 6 tháng sẽ thấy tác dụng rõ rệt hoặc nếu ta sử dụng hà thủ ô đổ chế tốt thì sẽ thấy hiệu quả sau 1 tháng.

Uống hà thủ ô đỏ làm da thêm đẹp hơn

Hà thủ ô đỏ được ví như “cải lão hoàn đồng” vì nó chứa nhiều chất oxy hóa giúp chống lão hóa và ngăn ngừa nếp nhăn. Vì thế, khi uống hà thủ ô đỏ sẽ giúp làn da thêm sáng hơn, mịn hơn và giảm mụn hơn. Bên cạnh đó, hà thủ ô đỏ giúp ăn ngủ ngon và giúp máu tốt cũng góp phần làm da thêm đẹp hơn.

Hà thủ ô đỏ giúp trị suy nhược thần kinh 

Trong hà thủ ô đỏ có chứa hoạt chất Lecithin với hàm lượng lớn giúp hệ thần kinh luôn khỏe mạnh. Ngoài ra, nó có tác dụng bảo vệ các tế bào não vì hoạt chất Lecithin là chất tổng hợp các acetylcholin, là chất dẫn truyền thần kinh cực kỳ quan trọng. Vì thế, hà thủ ô đỏ được dùng trong các bệnh về thần kinh như suy nhược thần kinh,  chấn thương dây thần kinh,… 

Hà thủ ô đỏ giúp điều trị huyết áp cao

Kiên trì sử dụng hà thủ ô đỏ thường xuyên sẽ giúp cải thiện tình trạng tăng huyết áp và ngăn ngừa biến chứng. Đây được xem như là một trong những vị thuốc quý trong bài thuốc làm hạ huyết áp đối với những người cao tuổi.

Hà thủ ô đỏ giúp phòng chống ung thư

Những hoạt chất trong hà thủ ô đỏ có tác dụng giúp kìm hãm sự gia tăng của các tế bào ung thư. Bên cạnh đó, việc sử dụng hà thủ ô đỏ chế cho những bệnh nhân ung thư cho thấy họ có tinh thần lạc quan, tiến triển bệnh tốt và sống lâu hơn

Hà thủ ô đỏ giúp ngăn ngừa biến chứng của bệnh tiểu đường

Trong hà thủ ô đỏ có chứa hoạt chất Tetrahydroxystilbene-2-O-d-glucoside giúp ngăn ngừa và bảo vệ các tổn thương thận do biến chứng của bệnh tiểu đường gây ra. Ngoài ra, hoạt chất Stilbene glycoside có tác dụng giúp ức chế sự lão hóa mô khi lượng đường trong máu tăng cao. 

Hà thủ ô đỏ giúp cải thiện nhận thức và trí não

Hà thủ ô đỏ được xem như một vị thuốc để điều trị các rối loạn nhận thức vì nó có tác dụng tốt trong bệnh suy nhược thần kinh,  đặc biệt là là tốt cho những những bệnh nhân mắc bệnh Alzheimer.

Hà thủ ô đỏ giúp hạ mỡ máu

Hà thủ ô đỏ giúp tăng cường cholesterol tốt (HDL), làm giảm cholesterol xấu (LDL) có tác dụng bảo vệ thành mạch giúp phòng chống xơ vữa động mạch 

Hà thủ ô đỏ giúp bổ máu, phòng thiếu máu và hoạt huyết 

Hà thủ ô đỏ có tác dụng tăng tạo máu, hồng cầu giúp bệnh nhân ăn ngon, ngủ tốt và bớt mệt mỏi hơn. Vì thế, dược liệu này được coi là một vũ khí lợi hại trong việc phòng chống hoạt huyết và thiếu máu. Ngoài ra, hà thủ ô đỏ có tác dụng tốt cho tim mạch giúp bảo vệ cơ thể và tăng cường lưu thông mạch máu.

Hà thủ ô đỏ có tác dụng tăng sức đề kháng

Trong hà thủ ô đỏ có các hoạt chất chống oxy hóa tăng sức đề kháng giúp cơ thể tăng cường hệ miễn dịch và tăng cường sức khỏe,  giúp cho tinh thần sảng khoái nâng cao chất lượng làm việc và cuộc sống

Hà thủ ô đỏ giúp nhuận tràng được tốt hơn

Trong hà thủ ô đỏ có hoạt chất Anthraglucosid  giúp kích thích tiêu hóa và nhuận tràng đồng thời kích thích co bóp ruột. Tuy nhiên, với hàm lượng Anthraglucosid cao nên nếu dùng hà thủ ô đỏ tươi sẽ dễ gây ỉa chảy vì thế ta sẽ kết hợp hà thủ ô đỏ với đỗ đen giúp giảm lượng chất này. 

Cách dùng và chế biến hà thủ ô đỏ

Hà thủ ô đỏ tuy có rất nhiều tác dụng tốt đối với sức khỏe nhưng nếu bạn dùng sai cách thì có thể biến thần dược này trở thành độc dược. Vì thế,  bạn cần phải sử dụng hà thủ ô đỏ đúng cách. Nếu hà thủ ô đỏ chưa qua chế biến mà đem đi phơi khô rồi nấu nước uống thì sẽ có ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe, có thể gây viêm thận và bí tiểu.

Hà thủ ô đỏ thường được thu hoạch vào mùa thu, sau khi đào thì sẽ cắt bỏ hai đầu và rửa sạch. Củ to thì cắt thành miếng đem đi phơi khô hoặc sấy khô. Sau khi khô, ta rửa sạch cạo vỏ và ngâm với nước vo gạo trong 24 giờ rồi đem đi ủ cho mềm và thái lát. Đậu đen thì ta nhặt bỏ các hạt lép thật sâu và rửa sạch ngâm trong nước 30 phút. Cuối cùng, cho hà thủ ô đỏ vào chõ hấp với liều lượng cứ 100g đậu đen thì cho 10 kg hà thủ ô đỏ và nấu cho đến khi khi hạt đậu đen chín nhừ. Sau đó để nguội, bỏ lõi và đem đi phơi khô. Tốt nhất là ta cứ lặp đi lặp lại các bước trên 9 lần. 

Cách ngâm rượu hà thủ ô đỏ

Hà thủ ô đỏ mới đào lên cần đem đi rửa sạch, để ráo nước rồi mới gọt vỏ, thái thành những lát mỏng và ta bỏ đi phần lõi cứng bên trong. Ta đem ngâm với nước vo gạo từ một đến hai ngày để loại bỏ vị chát, nóng và thường xuyên thay nước vo gạo để tránh hiện tượng nước vo gạo lên men có thể làm hỏng hà thủ ô đỏ.

Nguyên liệu: 1,5kg hà thủ ô đỏ tươi, 0,5 kg đậu đen, 6-8 lít rượu trắng, 1 ít nước vo gạo. 

Cách thực hiện: 

Ta rang hạt đậu đen với lửa nhỏ cho thơm, để không làm mất chất dinh dưỡng trong hạt đỗ đen thì ta không nên rang quá kỹ. Sau đó, cho hà thủ ô đỏ đã qua sơ chế và đậu đen rang vào bình ngâm, đổ rượu cho đầy rồi nắp kỹ lại. Ta có thể dùng được rượu trong khoảng thời gian khi ngâm được từ 3 đến 6 tháng. 

Lưu ý:  Khi dùng rượu hà thủ ô đỏ, bạn cần kiêng củ cải trắng, hành và tỏi. Bên cạnh đó, bạn cũng cần phải hạn chế các gia vị có tính cay nóng như tiêu, ớt, gừng và hành tây. Mặc dù  rượu hà thủ ô đỏ rất tốt cho sức khỏe nhưng bạn cũng không nên lạm dụng nhiều vì nó có thể ảnh hưởng đến gan.

Những lưu ý khi sử dụng hà thủ ô đỏ 

Bạn nên tham khảo ý kiến của các bác sĩ và dược sĩ nếu như

• Bạn đang có thai hoặc cho con bú thì nên dùng thuốc theo khuyến cáo của bác sĩ.
• Bạn đang dùng một loại thuốc nào đó.
• Bạn bị dị ứng ứng ứng với bất kỳ chất nào của thảo dược này.
• Bạn bị dị ứng với thực phẩm, chất bảo quản hay động vật.
• Bạn bị rối loạn hoặc đang mắc bất kỳ bệnh tật nào khác.

Vì thế mà bạn cần cân nhắc giữa lợi ích của việc sử dụng hà thủ ô đỏ và nguy cơ có thể xảy ra trước khi sử dụng chúng.

Như vậy, bài viết trên đã cung cấp cho ta những đặc điểm và các tác dụng khi sử dụng Hà thủ ô đỏ. Mong rằng bài viết này sẽ giúp bạn đọc sử dụng dược liệu này một cách hiệu quả và an toàn. Chúc bạn luôn mạnh khỏe!